Driedimensionale grafieken zijn vrijwel altijd misleidend. Onze hersenen zijn erg slecht in het interpreteren van drie dimensies op het platte vlak. De ‘ponzo-illusie’ illustreert dit:
De twee horizontale strepen zijn even lang, maar door de suggestie van perspectief lijken ze verschillend.
Hieronder ter illustratie een reeks grafieken.
De eerste is een 3D taartdiagram. Welk bedrijf heeft het grootste marktaandeel? Zo te zien het blauwe bedrijf 3.
Hieronder zie je dat de 3D versie een vertekend beeld geeft. Nu lijken het blauwe en gele stuk even groot.
Het is overigens beter om de grafiek te ordenen op waarde en niet op categorie. In dit geval helpt dat helaas niet zo veel, blauw en geel lijken nog steeds even groot.
Eigenlijk heb je voor een nauwkeurige vergelijking een staafdiagram nodig. Nu zie je duidelijk welk bedrijf het grootste marktaandeel heeft.
De reclame van Hyundai maakt handig gebruik van dit principe.
Door het taartdiagram in drie dimensies af te beelden, lijkt het marktaandeel
van hun Verna model groter — het lijkt me een opzettelijke keuze:
Ik vond ook nog een taartdiagram nerden grapje dat ik jullie niet wilde onthouden:
(Federico op GraphJam)
3D grafieken zijn niet altijd 'fout'. Ruimtelijke data hebben vaak een derde dimensie nodig om goed weergegeven te worden. En nieuwe technologiën, zoals augmented reality, bieden vele mogelijkheden voor 3D datavisualisaties. Maar goed, dan kan je de visualisatie ook in 3D bekijken, dus dan gelden de hierboven genoemde bezwaren niet meer.
Reacties